Witamina D, a właściwie witamina D3 (zwana potocznie „witaminą słońca), odgrywa kluczową rolę w wielu procesach zachodzących w ludzkim organizmie. Magazynowana w organizmie w tkance tłuszczowej wspiera prawidłowy rozwój kości i odpiera choroby autoimmunologiczne! Jej szerokie znaczenie dla zdrowia kości, wzmacniania układu odpornościowego oraz utrzymania dobrego nastroju jest niepodważalne. W związku z tym cyklicznie pojawiają się pytania o konieczność suplementacji witaminy D3, szczególnie na przełomie zimy i wiosny, kiedy to nasze zapasy mogą być już wyjątkowo zubożałe. Z witaminą D nie ma lekko – zarówno niedobór, jak i jej nadmiar potrafią pomieszać w organizmie!
Rola witaminy D w organizmie
Nieustannie słyszy się, że witamina D3 jest niezbędna do utrzymania zdrowia kości i zębów – dlaczego? Otóż reguluje wchłanianie wapnia i fosforu z przewodu pokarmowego. Witamina D3 wpływa również na pracę mięśni i układu nerwowego, prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego oraz modulacje wielu procesów metabolicznych. W efekcie niedobory witaminy D3 mogą prowadzić do szeregu poważnych problemów zdrowotnych. Długotrwale zaburzone wchłanianie wapnia w organizmie gwarantuje obniżenie odporności oraz predestynuje do zmniejszenia masy kostnej i zwyrodnienia układu kostnego wskutek m.in. osteoporozy. Zwiększa również ryzyko wystąpienia wielu chorób autoimmunologicznych oraz infekcji różnego typu. Reasumując układ odpornościowy nie jest zadowolony kiedy stężenie witaminy D w surowicy krwi odbiega od normy i… zdrowia!
Witamina D na poziomie zdrowia?
Po zimie poziom witaminy D w organizmie wielu osób jest obniżony z powodu ograniczonej ekspozycji na słońce. Mimo że wiosna przynosi więcej słonecznych dni w naszym rejonie geograficznym, to nie wystarcza, aby szybko i skutecznie uzupełnić niedobory witaminy D3. Satysfakcjonujący poziom witaminy D można osiągnąć za pomocą cyklicznego przyjmowania jej w skoncentrowanej formie. Dobre suplementy diety oraz leki z witaminą D3 należy zawsze przyjmować po posiłku z dodatkiem tłuszczowym – witamina D3 jest rozpuszczalna w tłuszczach, stąd jest to najlepszy sposób na zwiększenie jej przyswajalności w organizmie. Zapotrzebowanie organizmu na witaminę D3 jest bardzo różne, ale na początku sezonu wiosennego po ponurej zimie, warto wspomóc organizm w powrocie do jej optymalnego poziomu.
Niedobór witaminy D
Metaanaliza przeprowadzona przez Adraina R Martineau i jego współpracowników, która została opublikowana w „British Medical Journal”, wykazała, że suplementacja witaminy D3 może znacząco zmniejszyć ryzyko infekcji dróg oddechowych, szczególnie wśród osób z początkowo niskim poziomem witaminy D3. Badanie obejmowało dane z 25 randomizowanych prób kontrolowanych, w których wzięło udział łącznie 11 321 uczestników. To tylko jedno z wielu badań potwierdzających korzyści płynące z utrzymania odpowiedniego poziomu witaminy D3 w organizmie. Należy pamiętać, że poza niedoborem witaminy D3 może wystąpić jeszcze jej nadmiar, który powoduje nie tylko bóle głowy! Przedawkowanie witaminy D jest dużo rzadsze niż jej niedobór, ale równie dotkliwe w skutkach zdrowotnych. Jeśli więc suplementy przyjmować, to z głową i pełną świadomością wpływu witaminy D3 na ludzki organizm.
Jak prawidłowo suplementować witaminę D?
Przed rozpoczęciem suplementacji witaminy D3 warto skonsultować się z lekarzem, który powinien zalecić wykonanie badania poziomu 25(OH)D we krwi – najbardziej wiarygodnego wskaźnika pokazującego poziom witaminy D3 w organizmie. Na tej podstawie możliwe będzie idealne dostosowanie dawki suplementu czy leku do indywidualnych potrzeb. Zalecana dzienna dawka witaminy D3 może się różnić w zależności od wieku, masy ciała, diety, poziomu ekspozycji na słońce, obecnego stanu zdrowia oraz innych czynników np. w czasie ciąży zalecane wartości witaminy D3 mogą się różnić z tygodnia na tydzień! Ogólnie przyjmuje się, że dorośli mogą bezpiecznie przyjmować 600-800 IU (jednostek międzynarodowych) witaminy D dziennie, ale w niektórych przypadkach – stwierdzony niedobór witaminy D czy występujących chorobach, dawki te mogą lub wręcz muszą być znacznie wyższe.
Źródła witaminy D3
Witamina D3 wchłaniana jest w przewodzie pokarmowym – oprócz suplementów trzeba koniecznie zwrócić uwagę na naturalne źródła występowania witaminy D3 w pożywieniu. Największe jej ilości znajdują się w produktach pochodzenia zwierzęcego – do najbogatszych z nich należą tłuste ryby morskie (łosoś, makrela, sardynki), olej z wątroby dorsza, żółtka jaj. Jednak ze stężeniem witaminy D nie jest tak prosto – trudno jest uzyskać wystarczające ilości witaminy D wyłącznie z diety, co czyni ekspozycję na słońce i suplementację kluczowymi elementami w utrzymaniu jej odpowiedniego poziomu w organizmie. Choć w organizmach zwierzęcych jest jej zdecydowanie najwięcej, to źródła witaminy D nie musimy specjalnie doszukiwać się w organizmach roślinnych, a także w grzybach i chlorelli!
Przebywanie na słońcu to nie wszystko!
Suplementacja witaminy D3 na wiosnę może być ważnym elementem wsparcia zdrowia, szczególnie po zimowych miesiącach z naturalnie ograniczoną ekspozycją na słońce. Przebywanie pod wpływem światła słonecznego w naszej strefie klimatycznej z pewnością nie wystarczy, aby zaspokoić zapotrzebowanie na witaminę D. Jeśli łapiesz dużo promieni słonecznych, przemywając na świeżym powietrzu – pamiętaj, że stosowanie ochronnych kremów z filtrem dodatkowo uniemożliwia produkcję witaminy D w naszym organizmie. Badania naukowe pokazują, że synteza skórna nie może wtedy zachodzić prawidłowo. Mimo to, w niektórych krajach ekspozycja na słońce jest tak duża i intensywna, że w znacznym stopniu zaspokaja syntezę witaminy D i nie wymaga ona suplementacji.
To co z tą witaminą D?
Należy pamiętać o kompleksowym, indywidualnym podejściu do wyznaczania dawki witaminy D3. Przed rozpoczęciem suplementacji konieczna jest konsultacja lekarska. aby dostosować dawkowanie do osobistych potrzeb. Nadmiar witaminy D3 w organizmie może prowadzić m.in do niewydolności nerek. Nie mniej jednak świadoma suplementacja witaminy D3 przysłuży się do prawidłowej mineralizacji tkanki kostnej oraz wesprze układ odpornościowy, układ immunologiczny i układ krążenia. Wraz z układem kostnym na czele podziękują Ci za witaminę D i odpłacą się dobrym zdrowiem!